Kunst op Locatie (Kulo)

door Kiki Goossens, medewerker educatie

Wat betekent het om 5 middagen bij Marres te besteden? Die vraag kwam bij de 7 deelnemers van het KULO project bovendrijven toen ze bij Marres voor de deur stonden.  Al buiten het huis waren er geluiden te horen, geluiden die de nieuwsgierige oren naar binnen leidden. 

Samen hebben we ons laten meevoeren (en soms afstoten) door de tentoonstelling The Waves van Espen Sommer Eide die bij Marres te ervaren was. De ruimtes zijn leeg, op een grote zwarte speaker en enkele zelfgemaakte ronde speakers na. 

Niet gemakkelijk wanneer je verwacht schilderijen of sculpturen te zien en je dan plots moet vertrouwen op je oren en je gevoel. Door wat langer in de ruimtes te blijven, je ogen dicht te doen en je te verplaatsen werd het steeds makkelijker om te vertellen over wat je hoort, waar je aan moet denken, hoe je je voelt bij een geluid en wat je nu eigenlijk van deze tentoonstelling vindt.

“Hoe langer je luistert en hoe meer je je concentreert hoe meer verschillende geluiden je hoort.”  – Ward

“Het was een aparte ervaring omdat ik me in elke kamer anders voelde – soms heel rustig en soms helemaal niet.” – Sara

“Ik vond de geluiden klinken alsof er veel spanning was, ik zag allemaal scenario’s voor me. Als ik mijn ogen sloot gaf ik me over aan de geluiden, voelde ik de trillingen en werd het geluid fijner – ik ging een soort van zweven.” – Puck

“Iedereen hoort of vindt iets anders bij de geluiden – ik moest denken aan het verlossen van migraine met geluiden. Een fijn gevoel dus!” – Alisschia

Na het bezoek aan de tentoonstelling hebben de jongeren gebrainstormd over hoe je een eigen kunstervaring kan omzetten naar een ervaring voor iemand anders. Dit gebeurde naar aanleiding van de Onzichtbare Collectie, waarbij er verhalen verzameld worden over de persoonlijke ervaring en interpretatie bij een kunstwerk. Daarnaast is er de aankomende tentoonstelling bij Marres Yes, Please!, waar het zintuigelijk ervaren van plezier en fantasie centraal staat. 

Een ieder koos zijn/haar eigen insteek voor dit project: werken met een gesproken eigen kunst-ervaring of werken met een ‘Guilty pleasure’.

Zo maakte Ward een geluidsverhaal waarin hij verteld over hoe het is om deel uit te maken van een schilderij dat grote indruk op hem heeft gemaakt, namelijk ‘De kindermoord in Bethlehem’ uit het Rijskmuseum. Puck nam ons mee in haar droomwereld met een combinatie van tekeningen, een kleisculptuur, een animatiefilm en een gedicht.

Sara gaf ons een inkijk in haar verzameling Power Rangers – we zagen alle verschillende varianten en kleine verschillen tussen de karakters en soorten Rangers in haar verzameling foto’s en bewegend beeld. Alisschia deelde met ons haar liefde voor ASMR-video’s en liet ons zelf ervaren wat dat met je kan doen: je fijne rillingen geven of je ietwat geïrriteerd maken. Dankzij Loeck voelde we ons allemaal echte Sjenge, hij liet ons Maastrichtse uitspraken lezen door een lens die ons wat liet waggelen op onze benen (het is tenslotte Carnaval!).

Job maakte in Photoshop een beeld waarin zijn muzieksmaak naar voor kwam, dit liet hij zien in combinatie met muziek uit zijn eigen playlist.

De jongeren presenteerden dit allemaal vakkundig aan een publiek dat graag de verschillende ervaringen onderging.

Een mooi resultaat van uiteenlopende onderzoeken naar het delen van een ervaring en het vertalen van jouw verhaal. 

Bedankt Job, Puck, Alisschia, Ward, Sara, Loeck en Gizem!

‘Yes, please!’ – Gastblog van Lisa Alzer

Onze stagiaire Lisa Alzer vertelt over haar recente ervaringen bij Marres:

‘Vier studenten van de Bernard Lievegoed school, Nienke, Boris, Lucas & Maika, uit Maastricht hebben tijdens hun tiendaagse stageperiode een eigen zintuigen challenge en een podcast aflevering voor de Onzichtbare Collectie ontwikkeld. 

Met de nieuwe tentoonstelling ‘Yes, Please!’, in het achterhoofd gingen ze aan de slag met het ontwikkelen van een zintuigen challenge. Aan het begin van hun onderzoek kregen ze de vraag: Hoe kan je intimiteit en gevoeligheid van de aanraking bespreekbaar maken voor jongeren? Vanuit dit startpunt hebben de vier jongeren hun zintuigen proberen te prikkelen en onderzoeken. Hoe kan intimiteit worden uitgedrukt in geur, beeld, smaak en geluid en hoe kunnen deze zintuigen worden geactiveerd in een challenge? Na te hebben geëxperimenteerd met verschillende ideeën en hun eigen reacties op zintuiglijke ervaringen, zijn de jongeren uitgekomen bij het idee van een soort modern biechthokje waarin de zintuigen worden geactiveerd en de intimiteit bespreekbaar wordt gemaakt.

De box heeft de de naam Vibe Fluisterbox gekregen, een plek waar intimiteit wordt beleefd door vragen en de zintuiglijke setting. Je kunt deze box vanuit weerzijdes betreden zodat het onduidelijk is met wie je in gesprek gaat. Wanneer je de Vibe Fluisterbox betreedt, bevind je je in een dromerige kamer waar je antwoord mag gaan geven op een aantal vragen. In het midden van de box hangt een licht doorschijnende doek. Aan de andere kant van het doek is de andere ruimte. In deze andere ruimte worden de vragen gesteld en de antwoorden opgeschreven op stickers die naderhand op de muur worden geplakt. De personen in de box zitten dicht op elkaar. Ze kunnen elkaars ademhaling voelen en horen. Om de setting nog iets intiemer te maken worden de vragen en antwoorden op fluistertoon besproken. De hele ervaring moet ervoor zorgen dat, door bepaalde zintuigen uit te schakelen en andere te stimuleren, de deelnemers aan deze zintuigelijke challenge hun intiemste gedachtes verwoorden. 

Naast de Vibe Fluisterbox hebben de jongeren gewerkt aan het beschrijven van hun eigen kunstervaringen en deze bewerkt tot een aflevering van de Onzichtbare Collectie. In de Onzichtbare Collectie beschrijven kunstprofessionals, maar ook jongeren, ouderen en andere doelgroepen, hun favoriete kunstwerk in een podcast. Om op deze manier blinden en slechtzienden toegang te geven tot kunstwerken die voor hen visueel onbereikbaar zijn, maar ook om de zintuiglijke waarneming en communicatie in het algemeen meer bespreekbaar te maken. De jongeren hebben zelf een kunstwerk geselecteerd en ze spreken over een persoonlijke ervaring. Wat voelen, ruiken, fantaseren of horen zij als ze aan dit kunstwerk en de ervaring denken? Van hele analytische beschrijvingen tot hele zintuiglijke ervaringen die je meenemen naar een andere wereld. Beluister de gehele podcast van de jongeren hieronder: